Montar un projècte en ligam amb la lenga occitana
L’occitan, es plan mai qu’una lenga, es una obertura d’esperit enrasigada dins mon territòri.
Sosténer e promòure la lenga e la cultura occitanas, es permetre als estatjants de tornar descobrir lor país, son istòria, sos noms de luòcs, son accent e sos còdis. Es un novèl biais d’encontrar de mond, de partejar la meteissa cultura, de saber-far, lo biais de viure.
Es tanben lo mejan de promòure las valors qu’an bastit lor environament local e d’afortir lor ligam afectiu amb aqueste. Es lo mejan de crear de dinamicas associativas, creatrises de ligam social intergeneracional.
L’occitan permet de despertar la curiositat a l’alteritat e a la diversitat dels mòdes d’expression.
Conéisser l’occitan facilita d’autra part l’aprendissatge de novèlas lengas. Permet de comunicar amb lo mond latin, d’Itàlia fins a l’America del Sud, en portant de valors universalas e actualas, apevadas sus la solidaritat e la tolerància. Permet aital de melhor compréner los escambis culturals amb lo mond entièr e mai estreitament amb lo mond latin. Balha al territòri una cultura de partejar amb tota la planeta.
L’occitan, es plan mai qu’una lenga, es una obertura d’esperit enrasigada dins mon territòri.
L’OPLO facilita l’espandiment de l’occitan sul territòri. Vòl acompanhar las collectivitats per tal d’estructurar una politica favorabla a la lenga.
Lo desvolopament de l’occitan respond a mai d’un enjòc de territòri.
S’agís de permetre :
- de melhor articular de nivèls diferents d’intervencion en tenent compte de las competéncias pròprias de l’Estat e de cada nivèl de collectivitat territoriala ;
- de favorizar la cooperacion entre los departaments e las autras collectivitats territorialas, mobilizadas a l’entorn de las iniciativas en ligam amb la lenga occitana (apleits comuns, partatge d’experiéncias…) ;
- d’entraïnar los departaments e las autras collectivitats territorialas dins una dinamica favorabla al desvolopament de l’occitan en tenent compte de las especificitats dels territòris, de la dinamica associativa e de la dinamica d’ensenhament.
Quinas perspectivas de desvolopament per l’occitan ?
Las tres claus del desvolopament de l’occitan :
La sensibilizacion del grand public : abans d’obrir de classas d’ensenhament de o en occitan, pilars de la transmission al prèp de las joves generacions o de formacions per adultes o d’eveniments, o d’apleits o campanhas qu’an per objectiu l’usatge de l’occitan, es indispensable de sensibilizar los parents, las personas concernidas e las collectivitats suls apòrts de l’occitan, del plurilingüisme precòç, de l’enrasigament associatiu, e dels enjòcs ligats a la valorizacion de la lenga e de la cultura occitanas.
Aquel caminament es portat per las associacions, las institucions, e met a còp al lum una demanda sociala.
Los mejans umans : disponibilitat de las ressorsas ensenhairas, benevolat associatiu o actors professionals, podètz favorizar l’emergéncia de vocacions per l’occitan. Podètz per exemple sosténer de formacions per vòstres emplegats, en particular los que son en contacte amb las joves generacions.
L’acompanhament complementari dels parents e de las personas : dins lo primièr gra, l’implantacion d’una ofèrta d’ensenhament occitan es sovent acompanhada de la mesa en plaça d’un cors d’occitan per adultes, en particular per facilitar l’acompanhament dels mainatges pels parents. Vòstra comuna pòt sosténer a l’encòp l’integracion de l’occitan a l’escòla, al collègi o al licèu, e participar al finançament de corses d’occitan o d’autras accions de promocion de l’occitan.
Çò que cal per un bon desvolopament de l’occitan :
Una bona sensibilizacion dels publics e establiments publics a la question occitana ;
L’integracion de l’occitan dins los dispositius qu’existisson ;
- La comunicacion a l’entorn dels dispositius que permeton un espandiment de l’occitan.
Apréner, transmetre, practicar. Son los tres pilars indispensables a l’espandiment de la lenga occitana sus un territòri.
Lo punt sus las accions que l’OPLO vòl metre en òbra per sosténer aquel espandiment.
Sosténer l’aprendissatge :
Per sosténer l’aprendissatge de l’occitan, l’OPLO se concentra d’en primièr sul mond de l’ensenhament per assegurar sa transmission, en particular al prèp de las joves generacions e assegurar un avenidor a la lenga.
Conéisser :
Gràcias a un observatòri de la lenga occitana, l’Ofici public de la lenga occitana centraliza, difusa, organiza las informacions sus l’estat de la transmission e de la practica de la lenga (en particular los luòcs d’ensenhament e de socializacion).
L’OPLO concep de basas de donadas e d’apleits cartografics que permeton d’identificar los airals e las modalitats d’aprendissatge. Gràcias a aquel observatòri, l’Ofici analiza precisament l’evolucion del nombre d’escolans e anticipa los besonhs d’oberturas de classas.
Amira : L’observatòri public de l’OPLO balha despuèi la fin de 2018 una visibilitat afortida de l’ofèrta d’ensenhament per totes los estatjants del territòri.
Assegurar un ligam amb la cultura :
De collaboracions estrategicas son tanben projectadas a l’entorn de l’observatòri de la lenga occitana per assegurar un ligam amb las practicas culturalas. Serà segurament lo cas amb l’establiment public de cooperacion culturala CirdÒc-InÒc, qu’es l’organisme public de referéncia per la politica culturala que nascut de la fusion del CirdÒc e de l’InÒc.
Armonizar las practicas :
Tractar los territòris d’un biais equitable en fasent compte de las especificitats de cadun, es un objectiu de l’OPLO. Per aquò, l’apleit interregional met en òbra una criterizacion objectiva, e partejada e de modalitats de subvencionament coërentas a l’escala interregionala.
Amira : Una de las principalas foncions de l’OPLO es lo sosten financièr per d’accions portadas per d’operators associatius, privats o publics, qu’òbran dins la politica lingüistica.
Integrar l’occitan dins las politicas d'una collectivitat
Estat, Regions, Departaments, Comunas e Intercomunalitats del territòri tocats pel desvolopament de la lenga occitana. Lo punt sus las competéncias e las accions.
L’Estat, plan implicat en particular sus la question de l’Educacion, las Regions Occitània e Novèla-Aquitània tanben membres de l’OPLO, participan al desvolopament de la lenga occitana : an actat una politica interregionala integrada a travèrs de l’OPLO e per aquò asseguran de mejans umans, materials e financièrs d’intervencion e de sosten a las accions. En mai :
- Dins lor organizacion, s’apuèjan sus d’unitats dedicadas e restacadas a las direccions de la cultura (Regions e DRACs), e als rectorats e als Ministèris de l’Educacion nacionala e de la Cultura ;
- S’apuèjan sus la preséncia dels conselhièrs regionals delegats e notadament la Presidenta e lo primièr Vicepresident de l’OPLO aital coma lo Rector de Tolosa, segond Vicepresident e rector coordinator al títol de l’Educacion nacionala.
- Las Regions acòrdan de mejans financièrs, mai o mens 1,4 milions d’euros en Novèla Aquitània e 4 milions d’euros en Occitània per la lenga mas tanben per la cultura occitana, en mai de l’integracion de l’occitan dins los autres dispositius dits « de dreit comun » : audiovisual, ajuda a l’edicion, ajuda a las companhias, ajudas a la creacion e a la difusion, ajuda als festenals, al patrimòni, gestion dels licèus, formacions professionalas, torisme, transpòrts…
- L’Estat acòrda tanben de mejans particulars per sosténer lo desvolopament de l’ofèrta d’ensenhament de l’occitan dins los territòris tocats.
L’OPLO, facilitaire, prepausa notadament als departaments e a las vilas volontàrias, la mesa en plaça d’otisses comuns per facilitar l’instruccion dels dorsièrs de subvencion (partatge de donadas financièras) e anima una reflexion a l’escala interregionala. De dinamicas fòrça diferentas se meton en plaça segon los departaments.
Un engatjament uman e financièr en Dordonha e dins los Pirenèus-Atlantics (Novèla-Aquitània), dins los Nauts-Pirenèus, lo Tarn e l’Avairon (Occitània) se formaliza per d’esquèmas de politica publica.
D’unas comunas e intercomunalitats a l’imatge de Pau, Baiona e los bas-Ador, Tolosa o Montpelhièr, se mòstran tanben proactivas en matèria de mejans umans e financièrs donats a la lenga occitana. .
Las regions :
- organizan de formacions per l’occitan cap a la formacion professionala,
- desvolopan un afichatge bilingüe francés-occitan (TER, Licèu),
- desvolopan l’usatge de l’occitan a travèrs e per lo Torisme,
- acompanhan de licèus bilingües a la formacion de personals (fòra ensenhaires),
- acompanhan de licèus bilingües a la mesa en plaça del bilingüisme/ fòra pedagogia,
- organizan e finançan d’activitats educativas pendent lo temps escolar,
- participan a las despensas del foncionament dels licèus privats sota contracte…
- signan de contractes d’objectius e de mejans integrant l’occitan amb las televisions d’envergadura regionala…
Los departaments :
- desvolopan progressivament un afichatge bilingüe (rotas departamentalas, bibliotècas departamentalas de prèst, musèus, collègis…),
- Valorizan l’occitan e lo multilingüisme al servici de las personas e de las familhas (sosten per los residents dels EPAD ect.),
- acompanhan de collègis bilingües a la formacion de personals ( fòra ensenhaires),
- organizan e finançan d’activitats educativas via lo projècte educatiu departamental – finançament del CAP’ÒC/Canope per qualques departaments,
- finançan las federacions departamentalas Calandreta,
- participan a las despensas de foncionament dels collègis privats sota contracte…
Las comunas e intercomunalitats :
- afichan l’occitan suls supòrts visuals o auditius de competéncia de la comuna o de l’intercomunalitat (de panèls d’intradas, de carrièras, d’afichatge toristic, de transpòrts en comun ect. ),
- acompanhan de comunas a la promocion de l’ofèrta d’ensenhament bilingüe cap a la procedura d’inscripcion dins las escòlas publicas,
- Acompanhan la formacion de personals de las escòlas publicas / fòra ensenhaires,
- acompanhan las escòlas publicas bilinguas a la mesa en plaça del bilingüisme / fòra pedagogia,
- organizan d’activitats periescolaras en lenga occitana per los escolans de l’ensenhament primari…
Desvelopar l’ensenhament de l’occitan sus un territòri
Volètz desvolopar l’ensenhament de l’occitan a l’escòla, al collègi o al licèu de vòstre territòri ? Aquí d’exemples e nòstres conselhs per trobar de solucions a vòstre projècte.
Una politica de desvolopament e d’estructuracion de l’ofèrta d’ensenhament de l’occitan e en occitan se met en plaça en associacion amb l’Educacion nacionala, las regions Novèla-Aquitània e Occitània e l’Ofici public de la lenga occitana, e tanben las collectivitats territorialas volontàrias e lo malhum associatiu especializat.
Vòstra collectivitat pòt aver un ròtle de jogar per desvolopar una ofèrta d’ensenhament sus son territòri. D’efièit, la convencion quadre signada lo 26 de genièr entre lo Ministèri de l’Educacion nacionala, las regions Novèla-Aquitània e Occitània e l’Ofici public de la lenga occitana installèt d’instàncias de concertacion per escambiar e prepausar una carta dels ensenhaments de la lenga occitana.
De conselhs departamentals volontaris e la vila de Tolosa se son associats a aquel procediment convencional e pòdon aital far de proposicions als servicis de l’Educacion nacionala dins l’encastre de comitats de pilotatge ont seson.
Vòstra comuna es pas signatària d’una convencion, mas se pausa la question d’obrir una formacion a l’occitan dins un de sos establiments escolars ?
Dins lo primièr e lo segond gra :
Dins l’acadèmia de Bordèu, l’obertura d’un site bilingüe public per an e per departament es programada dins las cinc annadas venentas. Siá 25 sites en tot.
La continuitat d’aquelas oberturas es assegurada dins lo segond gra.
Dins l’acadèmia de Lemòtges, l’obertura d’un cursus complet (de l’escòla mairala al licèu) es prevista dins lo sector de Tula-Selhac.
L’afortiment d’un cursus complet privat jos contracte es previst a Lemòtges (de l’escòla mairala al licèu).
La mesa en plaça d’iniciacion a l’escòla de vòstra comuna pòt èsser estudiada.
En Occitània e dins l’acadèmia de Peitieus, de convencions son en cors d’elaboracion.
Dins l’acadèmia de Bordèu, l’obertura d’un site bilingüe public per an e per departament es programada dins las cinc annadas venentas. Siá 25 sites en tot. La continuitat d’aquelas oberturas es assegurada dins lo segond gra.
Dins l’acadèmia de Lemòtges, l’obertura d’un cursus complet (de l’escòla mairala al licèu) es prevista dins lo sector de Tula-Selhac. L’afortiment d’un cursus complet privat jos contracte es previst a Lemòtges (de l’escòla mairala al licèu). La mesa en plaça d’iniciacion a l’escòla de vòstra comuna pòt èsser estudiada.
En Occitània e dins l’acadèmia de Peitieus, de convencions son en cors d’elaboracion.
La cartografia dels luòcs d’ensenhament dins lo primièr gra
Perqué pas vòstra comuna sus la mapa ?
L’ensenhament de l’occitan dins lo segond gra deu èsser encara desvolopat per arribar al nivèl de las autras lengasregionalas.
- La reparticion geografica permet d’assegurar la continuitat amb l’ofèrta al primièr gra.
- La màger part es prepausada en LV2, LV3 o en opcion, e es portada mai que mai per l’ensenhament public.
- Lo primièr licèu bilingüe en immersion associatiu obriguèt sas pòrtas a Montpelhièr a la dintrada de 2016.
- Lo primièr licèu bilingüe public (occitan + una autra disciplina en occitan) obriguèt sas pòrtas a Lavaur a la dintrada de 2017.
La cartografia dels luòcs d’ensenhament dins lo second gra (lèu disponibla en version interactiva) :
Una question ?
Vos prepausam de vos acompanhar dins aquela entrepresa ! Contactatz-nos per d’informacions complementàrias.
Ofici public de la lengua occitana
22 bd maréchal Juin
31406 Tolosa cedex 9
Tel 05 31 61 80 50
contact@ofici-occitan.eu
